Link Forum
Το αμορτισσέρ είναι η καρδιά της ανάρτησής μας.Είναι το μέσο που μας κρατάει το μοντέλο στο δρόμο,αλλά και δείχνει το πόσο σωστά στημένο είναι το καμάρι μας...Χωρίς αυτό το όχημα θα ήταν ακυβέρνητο στην πρώτη λακούβα ή ακόμα και πετραδάκι...
Ο αποσβεστήρας κραδασμών όπως ερμηνεύεται και στη γλώσσα μας,δεν είναι παρά μια διάταξη ενός συστήματος άξονα-εμβόλου μέσα σε ένα δοχείο που περιέχει κάποιο υγρό,συνήθως λάδι.Η βασική του αρχή είναι πως το έμβολο ανεβοκατεβαίνοντας μέσα στο λάδι παρουσιάζει ένα βαθμό δυσκολίας που ονομάζεται απόσβεση.Χωρίς την απόσβεση ή χωρίς αρκετή απόσβεση,δεν έχουμε έλεγχο του οχήματος και πηγαίνει ανεξέλεκτα όπου θέλει,δηλ μόνο το ελατήριο δεν κάνει τίποτα απολύτως,απλά επαναφέρει το σύστημα της ανάρτησης στην αρχική του θέση άμεσα (και απότομα φυσικά).
Αρχή λειτουργίας:
Ο άξονας μετακινείται ελεύθερα πάνω-κάτω χωρίς διαρροές με την κατάλληλη στεγανοποίηση (o-rings).
To έμβολο στην άκρη του άξονα περιέχει τρυπούλες ώστε να επιτρέπει την ελεγχόμενη κίνηση του υγρού που βρίσκεται στο δοχείο:όσο μεγαλύτερες οι τρύπες τόσο πιο εύκολα μετακινείται το έμβολο και το αντίστροφο όταν είναι μικρές.
Λάδι: Ο βαθμός ρευστότητας του λαδιού επηρεάζει και αυτός με τη σειρά της την ταχύτητα του εμβόλου,σε τέτοιο σημείο που έχουμε άλλη ταχύτητα με ψιλό λάδι αλλά μικρές τρύπες,και άλλη ταχύτητα (δυσκολίας-απόσβεση δηλαδή) με μεγαλύτερες τρύπες και παχύτερο λάδι.
Σε σύνθετα αμορτισσέρ (αυτοκινήτων μοτό κλπ,ακόμα και...μοντέλων! ) η ταχύτητα απόσβεσης είναι ρυθμιζόμενη τόσο στη συμπίεση όσο και στην επαναφορά του,μπορούμε δηλαδή να ελέγξουμε τόσο την απόσβεση συμπίεσης όσο και την απόσβεση επαναφοράς ανεξάρτητα τη μιά απ'την άλλη.Με ρυθμιζόμενες αυτές τις παραμέτρους και με ρυθμιζόμενη και την τάση/ύψος ελατηρίου έχουμε ένα αμορτισσέρ που προσαρμόζεται παντού σχεδόν!
Συντήρηση
Όπως κάθε κινούμενο μέρος του 1:1 οχήματός μας έτσι και το αμορτισσέρ του χρειάζεται μια συντήρηση,φανταστείτε τι συντήρηση χρειάζεται ένα αμορτισσέρ μπάγκυ που κοπανιέται 4-5 ώρες στη πίστα και το χώμα...
Λύνουμε το αμορτισσέρ από το μοντέλο.(φωτ 1)
Ελέγχουμε αν λειτουργεί ομαλα χωρίς κολλήματα.Το καθαρίζουμε με μια οδοντόβουρτσα ή το πλένουμε με ζεστό νερό και σαπούνι να φύγουν τα χώματα.
Λύνουμε τελείως το αμορτισσέρ και αδειάζουμε το λάδι.ΔΕΝ το πετάμε ,αλλά το αδειάζουμε σε ένα δοχείο λαδιού και μόλις γεμίσει το δίνουμε στο πρατήριο της γειτονιάς μας για ανακύκλωση.
Ελέγχουμε όλα τα μέρη του για τζόγους ή φθορές.Αν το αμορτισσέρ έχει μείνει καιρό σε αχρηστία ή έχει παίξει πολύ,αλλάζουμε προληπτικά όλα τα o-rings,ή αν παίζουμε τακτικά κάθε δεύτερη ή τέταρτη αλλαγή λαδιών ανάλογα τη χρήση και τη φθορά τους.Αλλάζουμε ΚΑΙ τις ροδέλλες ή αγοράζουμε όλο το κιτ συντήρησης.
Πριν τη συναρμολόγηση:
Καθαρίζουμε με σπρέυ καθαρισμού ή βενζίνη το εσωτερικό το αμορτισσέρ και γεμίζουμε με λάδι σύμφωνα με τις οδηγίες.
Ανεβοκατεβάζουμε τον άξονα αργά για να φύγουν τυχόν φυσαλίδες αέρα.
Συναρμολογούμε με την ανάποδη φορά τώρα προσέχοντας να μην παρασφίξουμε το καπάκι του και καταστραφούν οι βόλτες.
Το πλαστικό άκρο του αμορτισσέρ το βιδώνουμε κρατώντας τον άξονα με ειδική πένσα ή παρεμβάλοντας σε αυτή που έχουμε ένα κομμάτι χοντρό χαρτί ή πανί,ώστε να μην τραυματίσουμε τον άξονά του.(Φωτ 2,3,4)
Ακολουθούν φωτό κατατοπιστικές.
Tips:
Για να μην χάνεστε με πολλές αλλαγές κρατήστε σημειώσεις! Αν αλλάζετε κάτι κρατήστε σταθερά κάποιες εργοστασιακές ρυθμίσεις,και ξεκινήστε τις αλλαγές σας μία-μία κάθε φορά...
Είναι χάσιμο χρόνου να αλλάζετε πχ τρύπες πιστονιού αλλάζοντας και λάδι...κρατήστε το πιστόνι στοκ και αλλάξτε το λάδι που είναι απείρως πιο εύκολο...
Θυμηθήτε τον απλό κανόνα:
Σε πολύ ανώμαλο έδαφος,πιο μαλακό αμορτισσέρ και ελατήριο.Σε έδαφος πιο ομαλό και με περισσότερο κράτημα,τα αλλάζουμε προς το σκληρότερο.
Το να σφίγγετε τέρμα το ελατήριο,το μόνο που κάνετε είναι να αυξάνετε το ύψος του οχήματος από το έδαφος και απλά να χειροτερεύετε το ήδη κακό σας κράτημα...αλλάξτε ελατήριο και δοκιμάστε ξανά.
-Μην ρίχνετε το βάρος σας στα αμορτισσέρ αν έχετε τα στοκ λάστιχα...τα αμορτισσέρ είναι η δευτερεύουσα επαφή με το έδαφος,οπότε αν παίρνουν λάθος μύνημα μεταφέρουν και λάθος μύνημα! Απλά,αλλάξτε λάστιχα! Το ίδιο ισχύει και με τις αλλαγές στα διαφορικά:Λύστε τα θέματα με τα λάστιχα την οδήγησή σας και το κράτημα του χώρου που παίζετε,και τα υπόλοιπα αμορτισσέρ διαφορικά κλπ., είναι "fine tuning"που λένε...
Η αντιστρεπτική είναι η τελευταία πινελιά σε μια καλοστημένη ανάρτηση,ή η αιτία που το όχημά σας δεν στρίβει σωστά:
Να θυμάστε πως καμία αντιστρεπτική δεν αντικαθιστά μια σωστά φτιαγμένη ανάρτηση και γενικά ένα καλοστημένο αυτοκίνητο.
Το γέμισμα στο αμορτισσέρ έχει κι αυτό τα μυστικά του:
-ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ κατα το γέμσμα:αν δείτε διαρροή μην συνεχίζετε,είναι μάταιο...αλλάξτε τσιμούχες και δισκάκια για να είστε έτοιμοι.
-Μην το παραγεμίζετε! θα "τινάξει" τα o-rings στη πρώτη βόλτα,και μπορεί και να καταστραφεί κιόλας!αλλά ούτε και να το αφήνετε μισογεμάτο αν θέλετε να κόψετε απόσβεση:αλλάξτε λάδι με πιο ψιλό!
-Rebound-non rebound type:δοκιμάστε προσθέτοντας + - μια 2 σταγόνες στο τέλος του γεμίσματος για να παίξετε με "με"επαναφορά και "όχι" του αμορτισσέρ.
-Για Rebound:προσθέστε 1-2 σταγόνες λάδι,κατεβάστε τέρμα κάτω το έμβολο,ανεβάστε το μέχρι τη μέση σχεδόν και σφίξτε.Θα δείτε πως συμπιέζοντας το,αυτό επανέρχεται προς τα έξω...
-Για non rebound : Ανεβάστε το έμβολο και απλά σφίξτε το καπάκι.Σκουπίστε και δοκιμάστε και τους 2 τρόπους. Θα μείνετε έκπληκτοι από το αποτέλεσμα της διαφορετικής λειτουργίας του!!!
Με λίγα λόγια με αυτή τη δυνατότητα μπορούμε να δώσουμε ένα "κλικ"πιο γρήγορη επαναφορά (αλλά αργή απόσβεση συμπίεσης) στο rebound type αμορτισσέρ,ή να έχουμε ένα γρήγορο στα "ψιλά" (και αργό στην επαναφορά) αμορτισσέρ στην non rebound type διάταξη.
Σημειώστε πως η non rebound ρύθμιση κάνει το αμορτισσέρ πιο ουδέτερο και πιο ομαλό στη λειτουργία του ενώ η rebound το κάνει πιο "ακραίο" και είναι κατάλληλη για πιο επιθετικές προτιμήσεις.
Ελληνικο Φορουμ Μοντελισμου
Το αμορτισσέρ είναι η καρδιά της ανάρτησής μας.Είναι το μέσο που μας κρατάει το μοντέλο στο δρόμο,αλλά και δείχνει το πόσο σωστά στημένο είναι το καμάρι μας...Χωρίς αυτό το όχημα θα ήταν ακυβέρνητο στην πρώτη λακούβα ή ακόμα και πετραδάκι...
Ο αποσβεστήρας κραδασμών όπως ερμηνεύεται και στη γλώσσα μας,δεν είναι παρά μια διάταξη ενός συστήματος άξονα-εμβόλου μέσα σε ένα δοχείο που περιέχει κάποιο υγρό,συνήθως λάδι.Η βασική του αρχή είναι πως το έμβολο ανεβοκατεβαίνοντας μέσα στο λάδι παρουσιάζει ένα βαθμό δυσκολίας που ονομάζεται απόσβεση.Χωρίς την απόσβεση ή χωρίς αρκετή απόσβεση,δεν έχουμε έλεγχο του οχήματος και πηγαίνει ανεξέλεκτα όπου θέλει,δηλ μόνο το ελατήριο δεν κάνει τίποτα απολύτως,απλά επαναφέρει το σύστημα της ανάρτησης στην αρχική του θέση άμεσα (και απότομα φυσικά).
Αρχή λειτουργίας:
Ο άξονας μετακινείται ελεύθερα πάνω-κάτω χωρίς διαρροές με την κατάλληλη στεγανοποίηση (o-rings).
To έμβολο στην άκρη του άξονα περιέχει τρυπούλες ώστε να επιτρέπει την ελεγχόμενη κίνηση του υγρού που βρίσκεται στο δοχείο:όσο μεγαλύτερες οι τρύπες τόσο πιο εύκολα μετακινείται το έμβολο και το αντίστροφο όταν είναι μικρές.
Λάδι: Ο βαθμός ρευστότητας του λαδιού επηρεάζει και αυτός με τη σειρά της την ταχύτητα του εμβόλου,σε τέτοιο σημείο που έχουμε άλλη ταχύτητα με ψιλό λάδι αλλά μικρές τρύπες,και άλλη ταχύτητα (δυσκολίας-απόσβεση δηλαδή) με μεγαλύτερες τρύπες και παχύτερο λάδι.
Σε σύνθετα αμορτισσέρ (αυτοκινήτων μοτό κλπ,ακόμα και...μοντέλων! ) η ταχύτητα απόσβεσης είναι ρυθμιζόμενη τόσο στη συμπίεση όσο και στην επαναφορά του,μπορούμε δηλαδή να ελέγξουμε τόσο την απόσβεση συμπίεσης όσο και την απόσβεση επαναφοράς ανεξάρτητα τη μιά απ'την άλλη.Με ρυθμιζόμενες αυτές τις παραμέτρους και με ρυθμιζόμενη και την τάση/ύψος ελατηρίου έχουμε ένα αμορτισσέρ που προσαρμόζεται παντού σχεδόν!
Συντήρηση
Όπως κάθε κινούμενο μέρος του 1:1 οχήματός μας έτσι και το αμορτισσέρ του χρειάζεται μια συντήρηση,φανταστείτε τι συντήρηση χρειάζεται ένα αμορτισσέρ μπάγκυ που κοπανιέται 4-5 ώρες στη πίστα και το χώμα...
Λύνουμε το αμορτισσέρ από το μοντέλο.(φωτ 1)
Ελέγχουμε αν λειτουργεί ομαλα χωρίς κολλήματα.Το καθαρίζουμε με μια οδοντόβουρτσα ή το πλένουμε με ζεστό νερό και σαπούνι να φύγουν τα χώματα.
Λύνουμε τελείως το αμορτισσέρ και αδειάζουμε το λάδι.ΔΕΝ το πετάμε ,αλλά το αδειάζουμε σε ένα δοχείο λαδιού και μόλις γεμίσει το δίνουμε στο πρατήριο της γειτονιάς μας για ανακύκλωση.
Ελέγχουμε όλα τα μέρη του για τζόγους ή φθορές.Αν το αμορτισσέρ έχει μείνει καιρό σε αχρηστία ή έχει παίξει πολύ,αλλάζουμε προληπτικά όλα τα o-rings,ή αν παίζουμε τακτικά κάθε δεύτερη ή τέταρτη αλλαγή λαδιών ανάλογα τη χρήση και τη φθορά τους.Αλλάζουμε ΚΑΙ τις ροδέλλες ή αγοράζουμε όλο το κιτ συντήρησης.
Πριν τη συναρμολόγηση:
Καθαρίζουμε με σπρέυ καθαρισμού ή βενζίνη το εσωτερικό το αμορτισσέρ και γεμίζουμε με λάδι σύμφωνα με τις οδηγίες.
Ανεβοκατεβάζουμε τον άξονα αργά για να φύγουν τυχόν φυσαλίδες αέρα.
Συναρμολογούμε με την ανάποδη φορά τώρα προσέχοντας να μην παρασφίξουμε το καπάκι του και καταστραφούν οι βόλτες.
Το πλαστικό άκρο του αμορτισσέρ το βιδώνουμε κρατώντας τον άξονα με ειδική πένσα ή παρεμβάλοντας σε αυτή που έχουμε ένα κομμάτι χοντρό χαρτί ή πανί,ώστε να μην τραυματίσουμε τον άξονά του.(Φωτ 2,3,4)
Ακολουθούν φωτό κατατοπιστικές.
Tips:
Για να μην χάνεστε με πολλές αλλαγές κρατήστε σημειώσεις! Αν αλλάζετε κάτι κρατήστε σταθερά κάποιες εργοστασιακές ρυθμίσεις,και ξεκινήστε τις αλλαγές σας μία-μία κάθε φορά...
Είναι χάσιμο χρόνου να αλλάζετε πχ τρύπες πιστονιού αλλάζοντας και λάδι...κρατήστε το πιστόνι στοκ και αλλάξτε το λάδι που είναι απείρως πιο εύκολο...
Θυμηθήτε τον απλό κανόνα:
Σε πολύ ανώμαλο έδαφος,πιο μαλακό αμορτισσέρ και ελατήριο.Σε έδαφος πιο ομαλό και με περισσότερο κράτημα,τα αλλάζουμε προς το σκληρότερο.
Το να σφίγγετε τέρμα το ελατήριο,το μόνο που κάνετε είναι να αυξάνετε το ύψος του οχήματος από το έδαφος και απλά να χειροτερεύετε το ήδη κακό σας κράτημα...αλλάξτε ελατήριο και δοκιμάστε ξανά.
-Μην ρίχνετε το βάρος σας στα αμορτισσέρ αν έχετε τα στοκ λάστιχα...τα αμορτισσέρ είναι η δευτερεύουσα επαφή με το έδαφος,οπότε αν παίρνουν λάθος μύνημα μεταφέρουν και λάθος μύνημα! Απλά,αλλάξτε λάστιχα! Το ίδιο ισχύει και με τις αλλαγές στα διαφορικά:Λύστε τα θέματα με τα λάστιχα την οδήγησή σας και το κράτημα του χώρου που παίζετε,και τα υπόλοιπα αμορτισσέρ διαφορικά κλπ., είναι "fine tuning"που λένε...
Η αντιστρεπτική είναι η τελευταία πινελιά σε μια καλοστημένη ανάρτηση,ή η αιτία που το όχημά σας δεν στρίβει σωστά:
Να θυμάστε πως καμία αντιστρεπτική δεν αντικαθιστά μια σωστά φτιαγμένη ανάρτηση και γενικά ένα καλοστημένο αυτοκίνητο.
Το γέμισμα στο αμορτισσέρ έχει κι αυτό τα μυστικά του:
-ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ κατα το γέμσμα:αν δείτε διαρροή μην συνεχίζετε,είναι μάταιο...αλλάξτε τσιμούχες και δισκάκια για να είστε έτοιμοι.
-Μην το παραγεμίζετε! θα "τινάξει" τα o-rings στη πρώτη βόλτα,και μπορεί και να καταστραφεί κιόλας!αλλά ούτε και να το αφήνετε μισογεμάτο αν θέλετε να κόψετε απόσβεση:αλλάξτε λάδι με πιο ψιλό!
-Rebound-non rebound type:δοκιμάστε προσθέτοντας + - μια 2 σταγόνες στο τέλος του γεμίσματος για να παίξετε με "με"επαναφορά και "όχι" του αμορτισσέρ.
-Για Rebound:προσθέστε 1-2 σταγόνες λάδι,κατεβάστε τέρμα κάτω το έμβολο,ανεβάστε το μέχρι τη μέση σχεδόν και σφίξτε.Θα δείτε πως συμπιέζοντας το,αυτό επανέρχεται προς τα έξω...
-Για non rebound : Ανεβάστε το έμβολο και απλά σφίξτε το καπάκι.Σκουπίστε και δοκιμάστε και τους 2 τρόπους. Θα μείνετε έκπληκτοι από το αποτέλεσμα της διαφορετικής λειτουργίας του!!!
Με λίγα λόγια με αυτή τη δυνατότητα μπορούμε να δώσουμε ένα "κλικ"πιο γρήγορη επαναφορά (αλλά αργή απόσβεση συμπίεσης) στο rebound type αμορτισσέρ,ή να έχουμε ένα γρήγορο στα "ψιλά" (και αργό στην επαναφορά) αμορτισσέρ στην non rebound type διάταξη.
Σημειώστε πως η non rebound ρύθμιση κάνει το αμορτισσέρ πιο ουδέτερο και πιο ομαλό στη λειτουργία του ενώ η rebound το κάνει πιο "ακραίο" και είναι κατάλληλη για πιο επιθετικές προτιμήσεις.
Ελληνικο Φορουμ Μοντελισμου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου